Một tác phẩm thi ca của phê bình văn học, là một bài học đáng giá cho bất cứ ai quan tâm đến nghệ thuật văn học
Cuốn sách đã đề cập rất nhiều vấn đề về tiểu thuyết
Ngôn ngữ sắc sảo, thuyết phục và không hề khô khan
Trong Màn, tác giả thử định nghĩa tiểu thuyết là gì, tại sao nó lại đặc biệt đến vậy, trước hết là trong văn học và rồi sau đó so với các môn nghệ thuật khác. Ông muốn hiểu tiểu thuyết và trước hết đưa tiểu thuyết vào một bối cảnh lịch sử rồi địa lý. Ý tưởng là để nắm được quá trình phát triển của môn nghệ thuật mà mục đích có thể gói gọn trong việc tìm cách đi vào tâm hồn sự vật.
Kundera không phân tích như một giáo sư, với vẻ lạnh lùng xa cách của nhà bác học hay thói ngạo nghễ đạo mạo của chuyên gia, ông vui mừng hớn hở, rồi nổi giận đùng đùng, phủ đầy tác phẩm của mình những dấu chấm than và ngoặc đơn. Tiểu luận được chia làm bảy phần, mỗi phần lại được chia thành những chương nhỏ, được viết bằng một thứ tiếng Pháp giản dị, trong sáng. Màn được xây dựng như một cuộc đàm đạo thân tình kéo dài, ở đó hòa lẫn giữa cái nghiêm trọng với những gì nhẹ nhàng, giữa quá khứ và hiện tại, giữa những điều hài hước và nghiêm túc, nhưng dù ở đâu cũng không bao giờ rời xa điều cốt yếu.
Tiểu luận này là một cuốn sách gối đầu giường. Tại sao người ta lại viết tiểu thuyết? Để “đi vào tâm hồn sự vật”, Flaubert đáp. Để thoát khỏi quyền lực của sự quên, Kundera bẻ lại. Tiểu thuyết là “một tòa lâu đài không thể phá hủy của cái không thể quên nổi”.
Thông tin tác giả
Milan Kundera sinh năm 1929 tại Brno, Tiệp Khắc. Hiện ông mang quốc tịch Pháp. Kundera sinh ra trong một gia đình trí thức trung lưu, cha ông là một nghệ sĩ piano nổi tiếng và là người thầy dạy piano đầu tiên cho ông, nên sau này âm nhạc để lại khá nhiều ảnh hưởng trong tác phẩm của ông.
Năm hai mươi tuổi, Milan Kundera bị khai trừ khỏi Đảng Cộng sản, một năm sau thì được kết nạp lại. Năm 1975, ông cùng vợ rời quê hương sang Pháp sinh sống. Sau đó ông giảng dạy tại trường Đại học Rennes đến năm 1979. Năm 1980, ông nhập quốc tịch Pháp. Ban đầu, Kundera sáng tác chủ yếu bằng tiếng Séc, đến năm 1995 ông mới cho xuất bản tiểu thuyết đầu tiên bằng tiếng Pháp. Sau đó ông bắt đầu xem lại các bản dịch tác phẩm của mình sang tiếng Pháp và tham gia chỉnh sửa cùng dịch giả.
Trong các tác phẩm của mình, kể cả tiểu luận lẫn tiểu thuyết, Milan Kundera dành một vị trí quan trọng cho những suy nghĩ về thể loại tiểu thuyết. Hình mẫu của ông có cả những tác giả cổ điển (như Cervantes, Rabelais) và tác giả hiện đại (như Musil).
Milan Kundera từng giành được khá nhiều giải thưởng: Giải Medicis cho tiểu thuyết nước ngoài (1973), giải Jerusalem (1985), giải Aujourd’hui (1993), giải Herder (2000), giải thưởng lớn về văn học của Viện Hàn lâm Pháp dành cho toàn bộ tác phẩm của ông (2001). Ngoài ra ông cũng từng nhiều lần được đề cử giải Nobel văn học.